CONTINUUM - konkursowa recenzja reportażu Czesławy Borowik z Polskiego Radia Lublin

CONTINUUM  

    Los każdego człowieka uwikłany jest w historię. Historię zdarzeń, historię przemian, historię własnego kraju i narodu. Świadomość owego uwikłania i znaczenia tego uwikłania jest domeną ludzi wielkich. Jakże pięknie o tym mówi – w reportażu autorstwa Czesławy Borowik – Pani prof.  Elżbieta Krzemińska. Mówi o tym, że „zwykły człowiek jest niezwykły”, że „każdy tak naprawdę nie jest zwykły”, bo przecież „każdy człowiek zostawia po sobie ślad, ślad w naszych sercach, w naszej pamięci, a jednocześnie taki ważny ślad w świecie… i to nie mija… Ten ślad duszy zostaje na zawsze”.

    Prof. Krzemińska mówi tak prawdziwie, że z łatwością – już po jednokrotnym wysłuchaniu reportażu – można cytować jej głębokie, pełne przebogatych treści wypowiedzi. Jej ciepły i melodyjny głos porusza i cudownie rezonuje z wypowiadanymi słowami. Mówi o pięknie ludzi, które jest zawarte w opowieści o nich samych, a polega ono na zwykłych rzeczach. I to te zwykłe rzeczy są najpiękniejsze. Opowiada o ludziach, którzy przeżyli życie w zbyt dobrym stylu, aby mówić o nich inaczej.

    Reportaż w magiczny wręcz sposób uruchamia wyobraźnię, to nasze specjalne „oko wewnętrzne”. Obrazy widziane „okiem wewnętrznym” są pełniejsze, ukazują niespotykaną wręcz paletę barw i odcieni przedstawianych opowieści.

    Często w sposobach kultywowania nieszczęść i wszelkich niepowodzeń jest coś dyskredytującego. Wówczas – jeśli się to naprawdę przeżywa – należy milczeć. Snucie opowieści w stylu zaprezentowanym w reportażu dobitnie przeczy tej zasadzie, jeśli opowieść płynie z głębi serca, a o tych co odeszli mówi się w czasie teraźniejszym.

    Żyjąc nabieramy przekonania, że tak naprawdę nie od nas zależy jutrzejszy dzień, często nie panujemy na zdarzeniami, które nam się przytrafiają, a może w ogóle nie panujemy nad swoim życiem. Jednakże cokolwiek się zdarza, to właśnie my nadajemy temu sens i to od nas zależy, czy nasze życie jest kontynuacją, czy bezładną szarpaniną w kołowrocie upływającego czasu.

    Uroda tego reportażu polega na tym właśnie, że opowieść o tych  którzy odeszli sprawia, że są jeszcze bardziej obecni. Jest opowieścią  spoza kanonu „dominujących opowieści”. Jest opowieścią o życiu i jego trwaniu jako najważniejszej z jego cech. To trwanie… ciągłość – tytułowe CONTINUUM – stanowi istotę historii człowieczeństwa.

    Słuchając reportażu wyraźnie wyczuwalna jest swoista synchronizacja wrażliwości Osób w nim występujących i Autorki. Snute opowieści płyną w klimacie kojącej ciszy, w której wypowiadane są wszystkie najistotniejsze słowa, a całość w harmonii z dźwiękiem i muzyką z przygotowywanego spektaklu. Jakże mocno w tej subtelnej dźwiękowej przestrzeni brzmi zdanie: „być cierpliwym i nie chcieć nic…”

Mirosław Trociuk

Reportaż dostępny jest tutaj: 
https://anchor.fm/radio-lublin9/episodes/Czesawa-Borowik-Continuum-ee7blf/a-a27q78g